Zavičajni muzej Ruma organizovao je prezentaciju arheoloških radova na lokalitetu Adžine njive – Brajkovo 2, u ataru sela Klenak.
Prezentacija je održana u utorak 25.04.2023. godine, u Konferencijskoj sali Kulturnog centra „Brana Crnčević“ u Rumi, sa početkom od 19 časova.
Lokalitet su predstavljali: Uroš Nikolić, v.d. direktor Zavičajnog muzeja Ruma, rukovodioci istraživanja dr Dragan Milanović, viši naučni saradnik Arheološkog instituta Beograd i dr Miroslav Kočić, upravnik Centra za arheologiju „Dragoslav Srejović“ Univerziteta u Kragujevcu, kao i Momir Cerović, muzejski savetnik iz Narodnog muzeja Šabac.
Lokalitet Adžine njive – Brajkovo 2 u ataru sela Klenak evidentiran je davne 1967. godine, prilikom rekognosciranja koje je izvršio mr Dragana Popovića iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Sremske Mitrovice. Manja sondažna istraživanja su obavljena 1970. godine od strane istog arheologa. Tokom 2021. i 2022. godine izvršena su obimna zaštitna arheološka istraživanja na trasi budućeg auto–puta Ruma – Šabac, a tom prilikom je istraženo 5 hektara lokaliteta koji je direktno ugražen trasom. Tema ove prezentacije je upoznavanje javnosti sa dosadašnjim rezultatima istraživanja kroz prizmu horizontalne i vertikalne stratigrafije, odnosa sa okolnim lokalitetima, sa posebnim osvrtom na nekoliko izabranih pronalazaka. Ovo predavanje ima za cilj upoznavanje javnosti sa dosadašnjim rezultatima arheoloških radova, koji daju izuzetnu osnovu za turističku prezentaciju i valorizaciju, kao i naučo istraživački rad.
Lokalitet je zasluženo izazvao veliku pažnju javnosti, te je Konferencijska sala Kulturnog centra bila prepuna. Prezentaciju su posetili i predstavnici lokalne samouprave, Aleksandra Ćirić, predsednica Opštine Ruma i Stevan Kovačević, predsednik Skupštine Opštine Ruma.
Aleksandra Ćirić, predsednica Opštine Ruma, naglasila je značaj lokaliteta, kako za naučno-istraživačke radove, tako i za turistički potencijal Opštine Ruma. Podržavajući prošlogodišnje istraživanje naučnog tima, predsednica Ćirić najavila je nastavak obimne rekonstrukcije Muzeja, gde će svi pronađeni predmeti biti trajno smešteni i izloženi na stalnoj postavci.
Uroš Nikolić, v.d. direktor Zavičajnog muzeja Ruma, istakao je da nakon godinu dana od završetka terenskih istraživanja, ostalo je da se radi na obradi materijala i datovanju uzoraka, kao i prikupljanju dokumentacije primenom različitih metodologija. Arheologe koji su učestvovali na terenskim istraživanjima očekuje ogroman posao. Nakon toga, radiće se na naučnim radovima koji će biti skupljeni u monografiju Adžine njive. Javnost je upoznata sa istraživanjima koja su sprovedena u periodu od 2021. do 2022. godine. Ovo je bio jedan od najvećih arheoloških projekata u poslednjih 50 godina u Srbiji. Istraženo je oko pet hektara lokaliteta, što je jedinstveni primer u našoj zemlji da je tolika površina istražena odjednom. Veliki napor i trud tokom 10 meseci neprekidnog terenskog rada. Svakodnevno na terenu je bilo više od 15 arheologa i oko 60 radnika, što je dovelo do pronalaženja ogromnog broja predmeta i materijala.
Dragan Milanović,viši naučni saradnik Arheološkog instituta u Beogradu, istakao je da je reč o zaista velikim istraživanjima. Tokom tri faze istražena je veoma velika površina i zahvaljujući tome pronađeno je mnogo raznovrsnih nalaza iz različitih perioda, neki su zaista i epohalni. Na tako velikoj površini otkrivena su četiri velika naselja koja su najipozantnija, i to srednji vek, konkretno 11 vek, antički horizont, odnosno rimski period koji je zaista dao fantastične rezultate. Imamo treće naselje koje je iz kasnog bakarnog doba, treći do četvrti milenijum pre nove ere, odnosno 5000 godina starosti, i imamo i možda najkompleksniju situaciju sa vinčanskim naseljima, koja su starosti od preko 7.000 godina.
Miroslav Kočić, upravnik Centra za arhologiju „Dragoslav Srejović“ na univerzitetu u Kragujevcu istakao je da ovaj projekat nije završen, čak nije završen ni početak projekta. Ovo je nešto što će se istraživati dugi niz godina, naročito što južni Srem i uopšte ovaj deo Srema na teritoriji rumske opštine predstavlja još uvek jedan od nedovoljno istraženih dragulja srpske arheologije. Postoji još nekoliko lokaliteta i upravo je to jedna od fantastičnih stvari oko organizacije vinčanske kulture gde se trenutno pokreće revitalizacija, Vinče, Belog brda i pristupa vinčanskoj kulturi gde se Ruma ističe kao jedan od dragulja u istraživanju Vinče, naročito zbog ovih fantastičnih nalaza koji su pronađeni u selu Klenak.
Momir Cerović, arheolog muzejski savetnik Narodni muzej Šabac predstavio je vrlo interesantan nalaz latensku, konkretnije keltsku peć za pečenje keramike (grnčarska peć). Gospodin Cerović je istakao da svaki novi lokalitet i svaka nova sonda da nešto novo, te da za 45 godina bavljenja ovim poslom, na ovom lokalitetu je pronađeno dosta toga što je prvi put video. Lokalitet je zaista fantastičan za arheologiju.
Lokalitet Adžine njive je izuzetno značajan za srpsku arheologiju. Evidentna je zainteresovanost publika i stručne javnosti za ovaj projekat. U budućnosti će se još govoriti o pronađenim artefaktima sa Adžinih njiva, a kao što je i najavljeno neki od najznačajnijih pronalazaka biće izloženi na stalnoj postavci Muzeja.
